Buồng trứng có chức năng gì? Các bệnh buồng trứng thường gặp
Buồng trứng là cơ quan góp phần quan trọng tạo nên khả năng sinh sản và thể hiện sức sống tươi trẻ của phụ nữ. Tuy nhiên, khi ngày càng nhiều người trẻ kết hôn muộn và sinh con muộn, chức năng buồng trứng ngày càng thu hút được nhiều sự quan tâm. Buồng trứng có chức năng gì? Cùng tìm hiểu thông tin cụ thể cũng như các bệnh buồng trứng thường gặp để phát hiện chữa trị kịp thời.
BUỒNG TRỨNG: CẤU TẠO VÀ VỊ TRÍ
Buồng trứng nằm phía sau và bên dưới ống dẫn trứng ở cả hai bên tử cung phụ nữ. Chúng có kích thước bằng ngón tay cái, được giữ cố định bởi một số cơ, dây chằng ở trong khung xương chậu, kết nối với cổ tử cung thông qua các ống dẫn trứng. Và đây là một trong những tuyến nội tiết quan trọng ở phụ nữ.
Về vị trí, buồng trứng sẽ có vị trí khác nhau tùy vào từng người và số lần chị em trải qua sinh nở. Đối với các chị em chưa từng sinh con, buồng trứng sẽ ở tư thế đứng, trục dọc – nằm thẳng đứng.
Về cấu tạo, buồng trứng sẽ được chia thành 3 phần chính. Bề mặt là lớp biểu mô mầm có hình khối đơn giản, ở dưới có một nang mô có liên kết dày đặc. Lớp vỏ sẽ gồm một mô liên kết với nhiều nang noãn (mỗi nang chứa một tế bào trứng, được bao quanh bởi lớp tế bào nang). Tủy được hình thành bởi một lớp biểu mô có liên kết lỏng lẻo và mạng lưới là các mạch máu thần kinh.
BUỒNG TRỨNG CÓ CHỨC NĂNG GÌ?
Buồng trứng là một cơ quan đặc biệt và quan trọng đối với phụ nữ. Tuy nhiên, theo thống kê, cứ 10 phụ nữ thì có 9 người chưa biết rõ chức năng của “buồng trứng” trong cơ thể mình.
Vậy buồng trứng có chức năng gì? Theo chuyên gia, chức năng chính của nó là tiết ra nội tiết tố nữ và sản xuất trứng. Cụ thể:
Sản xuất trứng để thụ thai
Từ khi bắt đầu dậy thì đến trước khi mãn kinh, buồng trứng trải qua những thay đổi mang tính chu kỳ về hình dạng và chức năng, được gọi là chu kỳ buồng trứng.
Trong thời kỳ sinh sản, mỗi tháng sẽ có 3 đến 12 nang phát triển, tuy nhiên chỉ có một nang trội sẽ trưởng thành hoàn toàn và giải phóng trứng. Nếu trứng gặp được tinh trùng sẽ diễn ra quá trình thụ tinh, mang thai.
Nếu trứng không gặp tinh trùng, không thụ tinh và các nang còn lại phát triển đến một mức độ nhất định, chúng có thể thoái hóa từ từ và đẩy ra bên ngoài cùng với lớp niêm mạc tử cung và sẽ hình thành kinh nguyệt.
Tiết ra progesterone
Progesterone là hợp chất steroid và chúng được tổng hợp từ cholesterol hoặc acetyl coenzyme A. Các hormone Progesterone sẽ được sản xuất nhiều hơn vào nửa sau chu kỳ kinh nguyệt.
Theo đó, Progesterone có thể làm giảm tính dễ bị kích thích của cơ trơn tử cung và độ nhạy cảm với oxytocin, ức chế co bóp tử cung và chuyển nội mạc tử cung thành nội mạc tử cung bài tiết, có lợi cho việc làm tổ của trứng đã thụ tinh.
Ngoài ra, Progesterone cũng có thể thúc đẩy sự phát triển của phế nang tuyến vú và thúc đẩy bài tiết nước và natri. Hoặc Progesterone chúng có tác động đến cổ tử cung, vòi trứng, tuyến vú, thân nhiệt…
Tiết và tổng hợp estrogen
Estrogen là hợp chất steroid và chúng được tổng hợp tại buồng trứng từ các cholesterol và acetyl coenzyme A. Hormone này được sản xuất nhiều nhất vào nữa chu kỳ kinh nguyệt (trước thời điểm rụng trứng) và khi hành kinh estrogen đạt mức thấp nhất.
Hormone Estrogen có vai trò quan trọng trong việc hình thành và duy trì các đặc tính sinh dục ở nữ giới khi bước sang độ tuổi dậy thì như: thay đổi về sắc vóc, giọng nói, dáng đi, cơ quan sinh dục…
bước sang tuổi dậy thì như phát triển cơ quan sinh dục, thay đổi sắc vóc, giọng nói trong trẻo, dáng đi uyển chuyển…
Estrogen cũng có thể làm co giãn cổ tử cung, tăng tiết chất nhầy cổ tử cung, tăng cường nhu động ống dẫn trứng, thúc đẩy tăng sản ống dẫn sữa và đổi màu núm vú và quầng vú. Ngoài ra, nó cũng có thể thúc đẩy việc giữ nước và natri; tác động lên các tuyến nội mạc tử cung, âm đạo và hệ thống xương.
Tiết ra nội tiết tố
Mặc dù nội tiết tố nam ở phụ nữ đến từ tuyến thượng thận nhưng buồng trứng cũng có thể tiết ra một lượng nhỏ androgen, có tác dụng thúc đẩy sự phát triển của lông mu và lông nách, có tác dụng đối kháng với estrogen, làm chậm sự phát triển của nội mạc tử cung và tử cung.
Và cũng có thể thúc đẩy quá trình tổng hợp protein, có lợi cho sự phát triển của cơ bắp, kích thích sự tăng sinh của các tế bào hồng cầu trong tủy xương…
NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHỨC NĂNG BUỒNG TRỨNG
Chức năng buồng trứng thường có thời gian tốt nhất khoảng 30 tuổi và bắt đầu suy giảm dần sau tuổi 40. Đây là quy luật sinh lý tự nhiên, 95% phụ nữ sẽ ngừng kinh nguyệt trước tuổi 55.
Để đẩy lùi tình trạng suy buồng trứng sớm và trì hoãn tình trạng thoái hóa buồng trứng, trước tiên bạn phải hiểu và tránh những việc làm sau đây để giảm nguy cơ suy buồng trứng sớm:
Thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc thụ động: Thời gian tiếp xúc với ô nhiễm khói thuốc thụ động càng lâu và nghiêm trọng thì buồng trứng sẽ suy giảm càng sớm.
Lạm dụng thuốc: Uống thuốc giảm đau, thuốc tránh thai khẩn cấp, thuốc kháng sinh trong thời gian dài… sẽ khiến hoạt động của trứng bị suy giảm
Mặc quần bó trong thời gian dài: Quần bó dễ dẫn đến hạn chế khả năng sinh sản của buồng trứng, tổn thương buồng trứng, suy buồng trứng sớm.
Thường xuyên thức khuya: Nội tiết tố tiết ra mạnh nhất vào ban đêm. Phụ nữ thường xuyên thức khuya hoặc làm việc ca đêm dễ ảnh hưởng đến hoạt động của nội tiết tố nữ trong cơ thể, khiến chức năng buồng trứng suy giảm.
Sinh con khi đã lớn tuổi: Càng lớn tuổi, trên 35 tuổi và sinh con đầu lòng thì buồng trứng càng suy giảm sớm.
Không cho con bú sau khi sinh: Vì không có hiện tượng rụng trứng trong thời gian cho con bú nên sẽ tốt hơn cho sức khỏe buồng trứng.
Có kinh sớm: Thông thường, thời kỳ kinh nguyệt đầu tiên xảy ra vào khoảng 13-15 tuổi, thời gian xảy ra càng sớm thì buồng trứng sẽ suy giảm càng sớm.
Giảm cân quá mức: Uống thuốc giảm cân hoặc ăn kiêng không đúng cách để giảm cân dễ gây rối loạn nội tiết, khiến cơ thể không đủ chất béo dẫn đến thiếu hụt nội tiết tố, từ đó có thể gây suy buồng trứng sớm.
Căng thẳng, áp lực cao: Chịu áp lực, căng thẳng, lo lắng cao trong thời gian dài dễ dẫn đến kinh nguyệt bất thường hoặc vô kinh, gây suy buồng trứng sớm.
Từng bị quai bị và diễn biến phức tạp do viêm buồng trứng: Nếu quai bị biến chứng do viêm buồng trứng thì rất dễ phá hủy chức năng buồng trứng.
Đã cắt bỏ tử cung: Một phần lượng máu cung cấp cho buồng trứng đến từ tử cung. Việc cắt bỏ tử cung sẽ ảnh hưởng đến chức năng máu bình thường của buồng trứng.
Mắc các bệnh tự miễn dịch: Như là bệnh viêm khớp dạng thấp có thể dễ dàng nhầm lẫn các tế bào mô buồng trứng với các vật thể lạ và giết chết, phá hủy buồng trứng.
KHI NÀO NÊN ĐI KHÁM BỆNH BUỒNG TRỨNG?
Buồng trứng là cơ quan rất quan trọng đối với phụ nữ, nhưng cơ quan này vẫn có nhiều yếu tố tác động xấu và gây nên những bệnh lý buồng trứng như là: đa nang buồng trứng, u nang buồng trứng, viêm buồng trứng, suy buồng trứng, lạc nội mạc buồng trứng, ung thư buồng trứng…
Do đó, khi chị em có các biểu hiện bất thường ở kinh nguyệt (rối loạn kinh nguyệt, kinh không đều, máu kinh quá ít/ quá nhiều; màu máu kinh khác biệt); đau bụng kinh; hoặc da dẻ xấu, sạm, nám hoặc nổi mụn, nhờn… có thể buồng trứng đang gặp những vấn đề “trục trặc” cần kịp thời đi thăm khám nhé!
Chị em có thể tham khảo đến Phòng Khám Đa Khoa Tây Nguyên Gia Lai Pleiku tại địa chỉ số 111 Trần Phú, P.Diên Hồng, TP.Pleiku, Gia Lai để được các bác sĩ chuyên khoa tư vấn, thăm khám kịp thời và xác định được nguyên nhân, mức độ bệnh lý và được chữa trị ngay ở giai đoạn sớm. Với bác sĩ giỏi, giàu kinh nghiệm và trang thiết bị y khoa hiện đại, chị em sẽ được thăm khám theo quy trình chuyên nghiệp, nhanh chóng, hiệu quả và bảo mật.
Hi vọng những thông tin về Buồng trứng có chức năng gì? Yếu tố ảnh hưởng đến chức năng buồng trứng sẽ giúp chị em hiểu hơn và có cái nhìn đúng đắn trong chăm sóc sức khỏe sinh lý, sinh sản. Mọi vấn đề còn thắc mắc, vui lòng Nhấn vào Khung Chat bên dưới để được chuyên gia giải đáp.
